درباره محصولات فولادی بیشتر بدانید
تیرآهن هاش چیست +کاربرد و انواع + مشخصات فنی
مقدمه
تیرآهن هاش چیست؟ یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی در صنعت ساخت و ساز است. این نوع تیرآهن که به‌صورت پروفیل‌های نورد شده با ابعاد مختلف تولید می‌شود، به دلیل بال‌های عریض و بلندش استحکام بالاتری نسبت به تیرآهن‌های معمولی دارد.
در این متن، به بررسی ویژگی‌های کلیدی تیرآهن هاش، انواع مختلف آن، کاربردهای متنوع و مشخصات فنی آن می‌پردازیم. همچنین، مقایسه‌ای بین تیرآهن هاش و سایر انواع تیرآهن‌ها انجام خواهیم داد تا انتخاب مناسبی برای پروژه‌های خود داشته باشید.
تیرآهن هاش چیست؟
تیرآهن هاش چیست؟ تیرآهن‌های هاش به صورت پروفیل‌های نورد شده و با ابعاد مختلف ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی‌متر و طول‌های ۱۲ متر تولید می‌شوند. ویژگی بارز این تیرآهن بال‌های عریض و بلندتر نسبت به تیرآهن‌های معمولی است.
بال‌های پهن و بلند این تیرآهن‌ها موجب افزایش قدرت و استحکام آن‌ها شده و به آن‌ها امکان می‌دهد تا بارهای سنگین‌تری را نسبت به سایر تیرآهن‌ها تحمل کنند.
با توجه به ابعاد و طراحی خاص این تیرآهن‌ها، آن‌ها قادر به پوشش‌دهی بیشتر و تحمل بارهای بالاتر هستند. به همین دلیل، این تیرآهن‌ها در سازه‌های صنعتی، تجاری و ساختمانی به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تیرآهن‌های بال پهن در ساخت پل‌ها، ساختمان‌های بلند و سازه‌های فلزی بزرگ استفاده می‌شوند. این تیرآهن‌ها نقش اساسی در تقویت ساختارها و افزایش دوام آن‌ها دارند. شکل تیرآهن‌های هاش مشابه حرف H انگلیسی است، با بال‌ها و ارتفاعی که تقریبا هم‌اندازه و متناسب طراحی شده‌اند.
انواع تیرآهن هاش
تیرآهن هاش انواع مختلفی دارد که در متن زیر به بررسی هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم :
تیرآهن هاش سنگین
این نوع تیرآهن با نام‌های IPBV یا HEB نیز شناخته می‌شود. تیرآهن‌های هاش سنگین به دلیل طراحی خاص و ضخامت بال‌های بیشتر نسبت به تیرآهن‌های سبک، از استحکام و مقاومت بالاتری برخوردارند.
ضخامت بیشتر بال‌های این تیرآهن‌ها به آن‌ها توانایی تحمل بارهای سنگین و مقاومت در برابر فشارهای زیاد را می‌دهد. این خصوصیات باعث می‌شود که تیرآهن‌های سنگین به‌عنوان یکی از پرفروش‌ترین و پرکاربردترین تیرآهن‌ها در صنایع ساختمانی و مهندسی عمران (در سطح جهان) شناخته شوند.
تیرآهن هاش سبک
این نوع تیرآهن با نام‌های IPBL یا HEA نیز شناخته می‌شود و و ضخامت بال‌های آن در مقایسه با تیرآهن هاش سنگین، کمتر است.
کاربرد تیرآهن هاش
تیر آهن هاش در ساخت پل‌ها، ساخت ساختمان‌های بلند، سازهای صنعتی و… کاربرد دارد.
ساخت پل‌ها
تیرآهن‌های هاش به‌دلیل استحکام و مقاومت بالا، در ساخت پل‌های بزرگ به‌کار می‌روند
• استحکام و دوام بالا.
• نصب سریع و راحت.
از جمله دلایل کاربرد ساخت پل‌ها در می‌توان به این موارد اشاره کرد.
ساخت ساختمان‌های بلند
این تیرآهن‌ها به‌ویژه برای ساخت ساختمان‌های بلند و برج‌ها که نیاز به پشتیبانی قوی دارند، استفاده می‌شوند. تیرآهن (H-Beams) در ساخت ساختمان‌های بلند به دلایل زیر کاربرد دارند:
- تحمل بارهای سنگین.
- مقاومت در برابر لرزش و باد.
- کاهش تعداد ستون‌ها و افزایش فضای داخلی.
ساخت سازه‌های صنعتی
برای ایجاد سازه‌های فلزی مقاوم و با دوام در صنایع سنگین و کارخانه‌ها به کار می‌روند. دلایل کاربرد :
- مقاومت در برابر بارهای سنگین.
- پایداری در برابر لرزش‌ها و ارتعاشات.
- سهولت در نصب و مونتاژ.
ساخت و سازهای تجاری
تیرآهن‌های هاش در ساخت ساختمان‌های تجاری بزرگ مانند مراکز خرید و اداری برای افزایش استحکام و پایداری استفاده می‌شوند. این تیرآهن به این دلایل در ساخت و سازهای تجاری کاربرد دارند:
• ساخت فضاهای باز بدون نیاز به ستون.
• تحمل بارهای سنگین.
تقویت سازه‌های موجود
این تیرآهن‌ها برای تقویت و بهبود استحکام سازه‌های قدیمی و تعمیرات ساختمانی به‌کار می‌روند. دلایل کاربرد :
• افزایش تحمل بار.
•سهولت در اتصال به سازه‌های فعلی.
ساخت سوله‌ها و انبارها
تیرآهن هاش در ساخت سوله‌ها و انبارهای بزرگ که نیاز به دهانه‌های بزرگ و پشتیبانی قوی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. دلایل :
- امکان ایجاد دهانه‌های بزرگ بدون ستون میانی.
- مقاومت بالا در برابر بارهای سنگین.
- نصب سریع و آسان.
سازه‌های فلزی بزرگ
برای پروژه‌های فلزی با ابعاد بزرگ و نیاز به مقاومت بالا، تیرآهن‌های هاش گزینه‌ای مناسب هستند. علت کاربرد (H-Beams) در پروژه‌های پل‌سازی صنعتی و باربری به شرح زیر است :
• دوام و استقامت بالا.
•توانایی پوشش دهانه‌های بزرگ.
ساخت پل‌های صنعتی و باربری
در پروژه‌های صنعتی که شامل پل‌های باربری و دیگر سازه‌های سنگین می‌شوند، از تیرآهن‌های هاش برای افزایش ظرفیت باربری استفاده می‌شود. تیرآهن‌های هاش (H-Beams) به دلایل زیر در پروژه‌های باربری و پل‌سازی صنعتی به کار گرفته می‌شوند :
• توانایی تحمل بارهای سنگین.
• استقامت در برابر خمش.
•پایداری مناسب در شرایط محیطی سخت.
مشخصات فنی تیرآهن هاش
تیرآهن‌های هاش در سایزهای بسیار متنوعی تولید می‌شوند که قابلیت تطابق با نیازهای مختلف پروژه‌ها را فراهم می‌آورد. کارخانه‌ها معمولا تیرآهن‌های بال پهن را در اندازه‌های مختلف از 10 میلی‌متر تا 100 میلی‌متر تولید می‌کنند. همچنین، برای پروژه‌های ویژه، امکان تولید اندازه‌های بزرگ‌تر نیز وجود دارد.
مهم‌ترین مزایای تیرآهن هاش
استفاده از تیر آهن هاش در صنایع مختلف مزیت‌های مهمی دارد که در ادامه متن بیان می‌کنیم :
- مقاومت بسیار زیاد در برابر فشار فیزیکی و تحمل بار : تیرآهن‌های هاش به دلیل طراحی و ساختار خاص خود، قادر به تحمل بارهای سنگین و فشارهای فیزیکی بالا هستند و در ساخت سازه‌های بزرگ و باربر بسیار موثرند.
- اشغال فضای محدود در سازه : با طراحی مناسب و بهینه، تیرآهن‌های هاش می‌توانند در فضاهای محدود استفاده شوند، به‌طوری که فضای مفید سازه به حداکثر می‌رسد.
3.سهولت نصب : فرایند نصب تیرآهن هاش ساده و سریع است که این موضوع باعث تسریع در پیشرفت پروژه‌های ساخت و ساز می‌شود.
4.کاهش ضریب خطا در پروژه : دقت بالا در تولید و طراحی تیرآهن‌های هاش باعث کاهش خطاها و اشکالات در مرحله ساخت و اجرا می‌شود و کیفیت پروژه را بهبود می‌بخشد.
5.کاهش مصرف آهن مورد نیاز برای پروژه : به‌دلیل استحکام بالا و طراحی بهینه، تیرآهن‌های هاش می‌توانند نیاز به مصرف آهن را کاهش و به بهینه‌سازی منابع کمک کنند.
6.کاهش هزینه عملیاتی : به دلیل دوام و مقاومت بالا، تیرآهن‌های هاش هزینه‌های تعمیر و نگهداری را کاهش داده و به صرفه‌جویی در هزینه‌های عملیاتی کمک می‌کنند.
7. مقاومت نسبی در برابر نیروهای غیرطبیعی مانند لرزش یا رانش زمین : تیرآهن‌های هاش مقاومت نسبی خوبی در برابر نیروهای غیرطبیعی نظیر لرزش‌های زلزله و رانش زمین دارند و به تقویت سازه‌ها در برابر این نوع نیروها کمک می‌کنند.
مقطع و شکل هندسی
تیرآهن (H-Beams) :
- مقطع H شکل با بال‌های عریض و ارتفاع زیاد.
- طراحی برای تحمل بارهای سنگین و افزایش مقاومت خمشی و پیچشی.
تیر آهن I (I-Beams) :
- مقطع I شکل با بال‌های باریک‌تر و ارتفاع کمتر.
- طراحی برای بارهای متوسط و کاربردهای عمومی.
تیر آهن قوطی (Box Sections) :
- مقطع مربعی یا مستطیلی.
- مناسب برای مقاومت بالا در برابر پیچش و نیروهای جانبی.
مقاومت و استحکام
تیرآهن (H-Beams):
- مقاومت بالا در برابر بارهای سنگین و خمشی.
- مناسب برای سازه‌های با دهانه‌های بزرگ و بارهای سنگین.
تیر آهن I (I-Beams):
مقاومت خوب در برابر بارهای خمشی، ولی برای بارهای سنگین‌تر نسبت به تیرآهن هاش محدودتر است.
تیر آهن قوطی (Box Sections) :
- مقاومت بالا در برابر پیچش و نیروهای جانبی.
- مناسب برای سازه‌های سبک‌تر و بارهای غیرخمشی.
قابلیت نصب و مونتاژ
تیر آهن هاش (H-Beams) :
- نصب و مونتاژ آسان به دلیل مقطع منظم و وزن مناسب.
- فرایند نصب سریع و راحت.
تیرک آهنی I (I-Beams):
- نصب آسان، ولی ممکن است نیاز به تقویت‌های اضافی برای بارهای سنگین‌تر داشته باشد.
تیر آهن قوطی (Box Sections):
- نصب ممکن است پیچیده‌تر باشد به دلیل شکل غیر استاندارد و وزن بیشتر.
- نیاز به جوشکاری یا اتصال‌های خاص.
کاربردها
تیرآهن هاش (H-Beams) :
- مناسب برای سازه‌های بلند، پل‌ها، سوله‌ها و سازه‌های صنعتی با بارهای سنگین.
تیر آهن I (I-Beams) :
- استفاده در ساختمان‌های عمومی، سازه‌های با بارهای متوسط، و ساختارهای ساده.
تیر آهن قوطی (Box Sections) :
- کاربرد در سازه‌های سبک، صنایع خودروسازی و ساختمان‌های نیازمند مقاومت در برابر پیچش.
استحکام در برابر زلزله و بارهای دینامیکی
تیرآهن هاش (H-Beams) :
- مقاوم در برابر بارهای دینامیکی و زلزله به دلیل پایداری ساختاری بالا.
تیر آهن I (I-Beams) :
- نیاز به تقویت‌های اضافی برای بارهای دینامیکی و زلزله.
تیر آهن قوطی (Box Sections) :
- مقاوم در برابر نیروهای پیچشی و بارهای جانبی، ولی ممکن است نیاز به تقویت در برابر زلزله داشته باشد.
تیرآهن هاش چیست؟ یکی از مهم‌ترین اجزای سازه‌های مدرن است که به دلیل طراحی ویژه و استحکام بالا، در پروژه‌های صنعتی، تجاری و ساختمانی کاربرد گسترده‌ای دارد. در این متن، به بررسی ویژگی‌های بارز این تیرآهن، انواع مختلف آن، کاربردهای متنوع در ساخت و ساز و همچنین مقایسه آن با سایر انواع تیرآهن‌ها پرداخته شد.
سوالات متداول
تیرآهن‌های هاش در اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند که معمولا از 100 میلی‌متر تا 1000 میلی‌متر ارتفاع دارند.
تیرآهن هاش به طور معمول ضدزنگ نیست اما می‌توان آن را با پوشش‌های محافظ مانند گالوانیزه یا رنگ‌های ضدخوردگی پوشش داد.
- پل‌سازی
- ساختمان‌های بلند
- سازه‌های صنعتی
- سوله‌ها
- ساخت اسکلت فلزی
- برج‌های مخابراتی
- ساخت پل‌های عابر پیاده
- سازه‌های دریایی
بسته به سایز و نوع آن، تیرآهن هاش می‌تواند بارهای بسیار سنگینی را تحمل کند که برای پروژه‌های صنعتی و ساختمانی بزرگ مناسب است.